Σύντροφοι και συντρόφισσες,
Φίλοι και φίλες,
Πρώτα απ’ όλα θέλω να σας πω ότι χαίρομαι ιδιαίτερα που βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας, διότι με αρκετούς από εσάς, εκτός των άλλων, δώσαμε και μαζί εδώ και τρία χρόνια τη μάχη κατά των μνημονίων και του «Καλλικράτη», τη μάχη για τα μικρά και μεγάλα προβλήματα της Θεσσαλίας και των ανθρώπων της, μέσα από την περιφερειακή μας παράταξη, τη «Θεσσαλία της Αλληλεγγύης και της Οικολογίας».
Σήμερα, τρία χρόνια μετά, η κριτική που ασκήσαμε στην κυβερνητική πολιτική τότε, πριν τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 δυστυχώς φαντάζει επιεικής, αφού τα πράγματα αποδείχθηκαν ακόμη πιο εφιαλτικά. Γι’ αυτό και σήμερα ο αγώνας που καλούμαστε να δώσουμε είναι πρώτα απ’ όλα ένας αγώνας για την επιβίωση της αυτοδιοίκησης, για την υπεράσπιση του κοινωνικού κράτους, των δημόσιων αγαθών, αλλά και της ίδιας της δημοκρατίας.
Όπως πολύ καλά ξέρετε, ένας από τους πυλώνες του προεκλογικού μας λόγου το 2010, αλλά και μία από τις κατευθυντήριες γραμμές με τις οποίες πορευτήκαμε τα τελευταία τρία χρόνια ήταν η κριτική μας στον «Καλλικράτη», ο οποίος υπήρξε το κατ’ εξοχήν μνημονιακό πείραμα στο χώρο της Αυτοδιοίκησης.
Τότε, τα αυτοδιοικητικά και πολιτικά στελέχη και του ΠΑΣΟΚ και της Νέας Δημοκρατίας έκαναν λόγο για «μια συναρπαστική περιπέτεια» και για την «πιο σημαντική θεσμική μεταρρύθμιση της μεταπολίτευσης». Αντίθετα, εμείς είχαμε πει εξαρχής ότι ο «Καλλικράτης» οικοδομήθηκε εξαρχής με στόχο να προσαρμόσει τα οικονομικά μεγέθη, τη δομή και τη λειτουργία της αυτοδιοίκησης στο στόχο του «λιγότερου κράτους».
Δυστυχώς, επιβεβαιωθήκαμε με τρόπο τραγικό. Σήμερα η αυτοδιοίκηση δεν βρίσκεται απλώς σε κίνδυνο. Είναι σχεδόν κλινικά νεκρή :
- Στο οικονομικό επίπεδο, οι περικοπές πόρων ξεπέρασαν το 60%, ενώ η κατ’ ουσίαν παύση της κρατικής χρηματοδότησης των δημοσίων έργων και το πάγωμα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων σταμάτησαν τα κατά τόπους έργα. Παράλληλα, την οικονομική ασφυξία επιτείνει ο αντισυνταγματικός θεσμός επιτροπείας, μέσω του «Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας», ενώ οι απολύσεις χιλιάδων υπαλλήλων οδηγεί τις οικογένειές τους σε απόγνωση και τις υπηρεσίες των Δήμων και Περιφερειών σε κατάρρευση.
- Σε θεσμικό επίπεδο, ο «Καλλικράτης» αποτέλεσε αναμφίβολα μία αντιδραστική μεταρρύθμιση. Με τα γεωγραφικά όρια που διαμόρφωσε, αλλά και με το θεσμικό πλαίσιο που οικοδόμησε για την τοπική και περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, ο «Καλλικράτης» απομάκρυνε και γεωγραφικά και, κυρίως, ουσιαστικά την ΤΑ από τους πολίτες. Παράλληλα, οικοδόμησε ένα σύστημα συγκεντρωτικό, όπου ο εκάστοτε δήμαρχος ή περιφερειάρχης, αν και εκλέγεται στις περισσότερες περιπτώσεις από μία μειοψηφία μόνο των πολιτών, λειτουργεί ως σχεδόν απόλυτος άρχοντας, ενώ τα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια, όταν δεν παρακάμπτονται, υποβαθμίζονται σε διακοσμητικά όργανα νομιμοποίησης ήδη ειλημμένων αποφάσεων.
Σήμερα, τρία χρόνια εφαρμογής του «Καλλικράτη» και των μνημονίων, τα προβλήματα είναι τόσα που δεν χωράει αμφιβολία ότι η μόνη λύση, που θα μπορούσε να εγγυηθεί την επιβίωση και της αυτοδιοίκησης και της ίδιας της κοινωνίας, είναι η οριστική και πλήρης ρήξη με την πολιτική αυτή. Κι όμως, η κυβέρνηση συνεπής στο καταστροφικό της έργο επιμένει στην ίδια πολιτική, προωθώντας με τυφλή προσήλωση τις απολύσεις, το κλείσιμο υπηρεσιών, το ξεπούλημα όλων των δημοσίων υποδομών και αγαθών, ακόμα και του νερού, την ακόμη μεγαλύτερη εξαθλίωση των πολιτών.
Επειδή όμως γνωρίζουν πολύ καλά ότι η πολιτική αυτή «έχει κοντά ποδάρια» προσπαθούν εναγωνίως να γαντζωθούν από όπου μπορούν.
Είδαμε αυτές τις μέρες τα απαράδεκτα εκλογομαγειρέματα που πρότεινε ο Υπουργός Οικονομικών και ο Πρωθυπουργός για τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Είναι φανερό ότι ξέρουν καλά πως η οργή του κόσμου θα σαρώσει το παλιό και φθαρμένο καθεστώς που έχουν εγκαθιδρύσει και στο κεντρικό κράτος και στην αυτοδιοίκηση και τρέχουν πανικόβλητοι να σωθούν μέσα από λαθροχειρίες.
Γι’ αυτό εξάλλου πολλοί εκπρόσωποι της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ θίχτηκαν με την αναφορά του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στους «βλαχοδήμαρχους», τους οποίους πρέπει να διώξουμε και στη θέση τους να βάλουμε ένα νέο ήθος, έναν νέο τρόπο άσκησης διοίκησης στους δήμους και τις περιφέρειες, με δημοκρατία και διαφάνεια. Όλος ο κόσμος γνωρίζει τι σημαίνει ο χαρακτηρισμός «βλαχοδήμαρχος». Το μόνο λοιπόν που μπορεί κανείς να σχολιάσει είναι ότι «όποιος έχει τη μύγα, μυγιάζεται».
Απέναντι σε αυτή την κατάσταση, η ριζοσπαστική Αριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ έχει μία εντελώς διαφορετική οπτική. Για μας, η Αυτοδιοίκηση είναι συνυφασμένη με τη δημοκρατία, το κοινωνικό κράτος, την εξυπηρέτηση του πολίτη, τη λαϊκή συμμετοχή. Μέσα στην κρίση, η Αυτοδιοίκηση πρέπει να σταθεί δίπλα στους πολίτες που δοκιμάζονται, να οργανώσει την κοινωνική αλληλεγγύη και τις συλλογικές αντιστάσεις, να αποτελέσει πεδίο δημοκρατικού αναπτυξιακού προγραμματισμού, να γίνει πρόπλασμα νέων μορφών διακυβέρνησης.
Με αυτές τις απόψεις ως πυρήνα, το Τμήμα Αυτοδιοίκησης διαμόρφωσε έναν ενιαίο αυτοδιοικητικό και προγραμματικό λόγο, που συζητήθηκε μέσα σε περιφερειακές συσκέψεις σε όλη την Ελλάδα, αλλά και μία στρατηγική για τις επερχόμενες αυτοδιοικητικές εκλογές, την οποία επικύρωσε ομόφωνα η Κεντρική Επιτροπή του κόμματος στην τελευταία συνεδρίασή της.
Πράγματι, οι αυτοδιοικητικές εκλογές του 2014, είτε έχουν προηγηθεί οι βουλευτικές εκλογές, όπως διεκδικούμε, είτε όχι, θα αποτελέσουν από κάθε άποψη κορυφαία πολιτική μάχη. Στόχος μας, είναι οι αυτοδιοικητικές εκλογές να φέρουν ακόμα πιο κοντά την ανατροπή της μνημονιακής πολιτικής και της κυβέρνησης και την υλοποίηση ενός σχεδίου κοινωνικής και παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας από μία κυβέρνηση κοινωνικής και εθνικής σωτηρίας, από μία κυβέρνηση της Αριστεράς.
Αν και ΝΔ και ΠΑΣΟΚ επιδιώκουν να προσδώσουν στις εκλογές τοπικό και προσωπικό χαρακτήρα, ώστε να διευκολυνθούν οι μεταξύ τους εκλογικές συμπράξεις και να αποφύγουν την έκφραση της λαϊκής αποδοκιμασίας στις αυτοδιοικητικές κάλπες, αυτή τη φορά είναι περισσότερο από προφανές ότι μέσα στα ασφυκτικά πλαίσια που θέτει το μνημόνιο, πολιτικό και αυτοδιοικητικό συμβαδίζουν. Κανένας δήμαρχος και κανένας περιφερειάρχης δεν μπορεί να θεωρηθεί ικανός και άξιος, αν υπογράψει τις απολύσεις, αν επιτρέψει το ξεπούλημα, αν δεν ορθώσει το ανάστημά του απέναντι στη συντελούμενη καταστροφή. Και την τελευταία τριετία οι αιρετοί της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ μετρήθηκαν και βρέθηκαν λίγοι.
Εμείς από την πλευρά μας, συνεχίζουμε καθημερινά τον αγώνα για την επιβίωση της αυτοδιοίκησης και στη συνέχεια τον επαναπροσδιορισμό της σε νέες βάσεις. Επιδιώκουμε την ανατροπή του αυτοδιοικητικού χάρτη της χώρας, να αποκτήσει ηχηρή εκλογική έκφραση και στο αυτοδιοικητικό επίπεδο το τεράστιο κύμα οργής και απελπισίας που σαρώνει όλη τη χώρα και να μετατραπεί σε δύναμη ανατροπής και δημιουργίας.
Έχουμε ξεκαθαρίσει ότι βάση για την εκλογική μας τακτική σε κάθε περιοχή αποτελεί το πρόγραμμά μας, με αιχμή την ανατροπή των μνημονίων και του «Καλλικράτη». Επιδιώκουμε οι δυνάμεις μας να αποτελέσουν τον πυρήνα και τον καταλύτη ευρύτερων τοπικών συμπράξεων που να συμπεριλάβουν όλες τις κοινωνικές δυνάμεις, με τις οποίες παλεύουμε από το ίδιο μετερίζι. Όμως, όπως έχουμε πει σε όλους τους τόνους, εμείς και ο κόσμος της Αριστεράς δεν πρόκειται να γίνουμε «κολυμπήθρα του Σιλωάμ» ούτε για φθαρμένα κόμματα, ούτε για αναξιόπιστα πρόσωπα, ούτε για μνημονιακού τύπου πολιτικές.
Στόχος μας μια διαφορετική αυτοδιοίκηση, μέσα σε μια διαφορετική χώρα, μια προσπάθεια οικοδόμησης μιας κοινωνίας ισότητας, αξιοπρέπειας, δικαιοσύνης και προκοπής.
Στην πορεία αυτή, ήρθε ο καιρός να ανατρέψουμε εκ βάθρων το πολιτικό και θεσμικό οικοδόμημα που δημιούργησε ο δικομματισμός. Είναι πια ώριμο το αίτημα για εμβάθυνση της πραγματικής δημοκρατίας, κοινωνική δικαιοσύνη και αναδιανομή του παραγόμενου πλούτου, για αλλαγή του μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης με όρους κοινωνικού ελέγχου και οφέλους, για περιβαλλοντικά και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη στη θέση της μεγέθυνσης, για πραγματική διαφάνεια και δημόσια λογοδοσία.
Στην πορεία αυτή, ήρθε ο καιρός για τη συνολική και ριζική αναμόρφωση της Αυτοδιοίκησης, με ενίσχυση της αυτονομίας και του ουσιαστικού αυτοδιοικητικού χαρακτήρα των ΟΤΑ, με δημοκρατία, διαφάνεια και συμμετοχή, με ανάπτυξη και κοινωνική δικαιοσύνη, με καλλιέργεια κοινωνικής συνείδησης στην κατεύθυνση του «σκεφτόμαστε παγκόσμια, δρούμε τοπικά» και άρση των τοπικών ανισοτήτων.
Έχουμε αναλυτικές προτάσεις για την αναγκαία μεταρρύθμιση στο χώρο της Αυτοδιοίκησης. Προτάσεις που πάνω απ’ όλα συνδιαμορφώσαμε συλλογικά και τις οποίες θα προωθήσουμε μέσα από πραγματικά ανοιχτές και δημοκρατικές διαδικασίες. Προτάσεις, οι οποίες απαντούν αποτελεσματικά στα τεράστια προβλήματα του σήμερα και ανοίγουν δρόμους για ένα εναλλακτικό αύριο. Οι προτάσεις μας αυτές, κωδικοποιημένα αφορούν :
1ον. Την εμβάθυνση της δημοκρατικής λειτουργίας των ΟΤΑ : Αλλαγή του εκλογικού συστήματος επί το αναλογικότερο, προβάδισμα των συλλογικών και αναλογικά συγκροτούμενων οργάνων και θέσπιση κανονισμών λειτουργίας των οργάνων αυτών με στόχο τον πλουραλισμό, τη δημοκρατία και το άνοιγμα προς την κοινωνία.
2ον. Την ενίσχυση της αποτελεσματικότητας : Κατάργηση των επάλληλων και αλληλοεπικαλυπτόμενων διοικητικών βαθμών (όπως λ.χ. η περίπτωση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης), καθώς και κωδικοποίηση του συνόλου της νομοθεσίας που αφορά τους επιμέρους τομείς της δημόσιας διοίκησης και της αυτοδιοίκησης.
3ον. Την πραγματική εφαρμογή της διαφάνειας και της δημόσιας λογοδοσίας. Δεν αρκούν οι μέχρι σήμερα τυπολατρικές ρυθμίσεις, αλλά απαιτείται η διεύρυνση της δυνατότητας ελέγχου των διοικητικών και αυτοδιοικητικών αρχών τόσο από τις παρατάξεις των συλλογικών οργάνων, όσο και με πρωτοβουλία των συλλογικοτήτων των πολιτών ή και μεμονωμένων ατόμων, η πρόβλεψη θεσμικού (και ανεξάρτητου από την κρατική εξουσία) μηχανισμού ελέγχου των αποκεντρωμένων υπηρεσιών και των ΟΤΑ.
4ον. Την εξασφάλιση της πραγματικής συμμετοχής των πολιτών : Θέσπιση υποχρεωτικών για τη δημοτική/περιφερειακή αρχή λαϊκών συνελεύσεων γειτονιάς και δημοψηφισμάτων, θεσμοποίηση του γνωμοδοτικού ρόλου των κοινωνικών και επιστημονικών φορέων κάθε περιοχής, συμμετοχικός προϋπολογισμός κ.λπ.
5ον. Για τον ουσιαστικό αποκεντρωμένο ή αυτοδιοικητικό χαρακτήρα των ΟΤΑ : Πραγματική εφαρμογή του τεκμηρίου της αρμοδιότητας των ΟΤΑ και των αποκεντρωμένων υπηρεσιών για τις τοπικές υποθέσεις, μεταβίβαση αρμοδιοτήτων με παράλληλη μεταβίβαση των σχετικών πόρων, ανθρώπινου δυναμικού, τεχνικού εξοπλισμού κ.λπ.
Κλείνοντας, επιτρέψτε μου μια επισήμανση. Σήμερα, σχεδόν 40 χρόνια μετά, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τα ίδια αιτήματα της Μεταπολίτευσης, τον πραγματικό εκσυγχρονισμό και εκδημοκρατισμό της πολιτικής ζωής της χώρας, αιτήματα τα οποία χειραγώγησαν, διαστρέβλωσαν και ποδοπάτησαν όσοι σήμερα επιζητούν, δήθεν «εξαγνισμένοι», να μας ξανασώσουν.
Μόνο που το 2014 δεν είναι 1974. Και η αναμόρφωση του κράτους, της δημόσιας διοίκησης, της αποκέντρωσης και της αυτοδιοίκησης, δεν μπορεί παρά να πραγματοποιηθεί μέσα από μία συνολική ρήξη με πρόσωπα και πρακτικές της προηγούμενης περιόδου.
Σε αυτή την ιστορική διεργασία, ο ΣΥΡΙΖΑ καλείται να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο. Γιατί όχι μόνο έχει τα στελέχη εκείνα που είναι άξια και ικανά, που δεν βρίσκονται στις λίστες κανενός Χριστοφοράκου, που δεν έχουν σχέση με το αμαρτωλό παρελθόν του δικομματικού καθεστώτος, αλλά έχει την πολιτική βούληση να τα αλλάξει όλα, με το λαό στο προσκήνιο, καταλύτη και πρωταγωνιστή των εξελίξεων. Και σε αυτή την πορεία, ο πρώτος σταθμός μας θα είναι οι επερχόμενες δημοτικές και περιφερειακές εκλογές.
Σας ευχαριστώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου